روانشناسی کودک یکی از شاخههای روان شناسی است که به مطالعه فرآیندهای روان شناختی کودک، رفتارهای کودک، رشد کودک از دوران بارداری تا پایان دوره نوجوانی، مسائل عاطفی، هیجانی و… میپردازد. روانشناسی کودک تنها بر رشد جسمانی تمرکز ندارد، بلکه مسائل ذهنی، عاطفی و اجتماعی نیز در حوزه کار روان شناسی کودک قرار دارد. با وجود مزایایی که مشاوره کودک دارد، شاید برای شما هم سوال باشد که چه زمانی به روانشناس کودک مراجعه کنیم؟ در ادامه، همراه ما در مرکز مشاوره بینش نوین باشید تا بدانیم چه زمانی به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
روانشناس کودک چه کسی است؟
زمانی که به روانشناس کودک مراجعه میکنیم، ممکن است برای شما سوال پیش بیاید، روانشناس کودک کیست؟روانشناسی کودک یک شاخه تخصصی روانشناسی است که با عنوان روانشناسی کودک شناخته میشود و منحصرأ با کودک کار میکند. مشاوره کودک باید مدرک ارشد یا دکتری در رشته روانشناسی داشته باشد و به اختلالات یادگیری، سوءاستفاده جنسی، مهارتهای زندگی و… تسلط داشته باشد.
ویژگیهای روانشناس کودک خوب
حالا که قرار است ما به روانشناس کودک مراجعه کنیم باید ویژگی های یک روانشناس خوب را هم بشناسیم. در ادامه ویژگیهای روانشناس خوب معرفی شده است:
۱ – توانایی برقراری ارتباط و جذب کودک
۲ – مشاهدهگر خوب
۳ – توانایی تشخیص دقیق
۴ – مهارت درمان براساس مشکلات کودک
۵ – توانایی آموزش به والدین و حل چالشهای آنان به فرزندان
۶ – دانش کافی
۷ – عاشق کودک بودن
۸ – توانایی دیدن دنیا از نگاه کودک شما
هدف مشاوره و روانشناسی کودک چیست؟
در هنگام مراجعه به روانشناس کودک جلسات مشاوره کودک بر ۵ هدف مهم متمرکز میشود:
ایجاد عزت نفس بیشتر درکودک
کمک به بهبود مهارتهای ارتباطی کودک
تحریک رشد سالم و عادی
ساخت پشتوانه عاطفی مناسب
چرا به روانشناس کودک مراجعه می کنیم؟
کودک به دلیل حساسیتهای ویژهای که در هرسنی دارد، ممکن است نیازها و خواستههای متفاوتی داشته باشد و درعین حال والدین نیز انتظارات وخواستههایی ازآنان داشته باشند. به همین دلیل روانشناس کودک میتواند این نیازها و خواستهها را هماهنگ نماید.
کی به روانشناس کودک مراجعه کنیم؟
همانطورکهگفته شد مشاورکودک پیرامون موضوعات مختلفی میتواند به شماکمک کند. به همین دلیل درصورت مشاهده موارد زیر در فرزندتان بهتراست قبل از هرگونه برداشت یا اقدام به تغییر در رفتار با روانشناسان موضوع را درمیان بگذارید، چراکه در اغلب موارد تشخیص اختلالات کار بسیار دشواری است و باید توسط افراد متخصص تایید شود.
احساس اضطراب و نگرانی درکودک
نگران شدن و اضطراب داشتن کودکان در برخی موارد حساس یک امر عادی است ودر راستای بقای آنها میباشد، مثلا ًدر زمان اعلام نتایج امتحانات، روبهرو شدن با افراد غریب تنهایی و تاریکی؛ اما اگر این اضطراب پرتکرار شد و قسمت عمدهای از زندگی کودک را تحت تأثیر قرار داد دیگر عادی نیست و باید به روانشناس کودک مراجعه کنید. مثلا وقتی والدینشان از منزل بیرون میروند نگران آنها میشوند که نکند اتفاقی برایشان افتاده باشد، همیشه نگران هستند کسی بمیرد یا بدبخت شوند یا از مدرسه بیرونشان کنند و… این کودکان بالاخره چیزی برای نگران شدن دربارهاش پیدا میکنند. بهتر است علایم جسمی نگرانیکودکتان را به دقت بشناسید چراکه گاهی کودکان اضطراب و نگرانی خود را به زبان نمیآورند و درشرایط مختلف دچار عرق کردن، سرخی چهره، سرگیجه و حتی حالت غش میشوند. پس باید این موارد را با مشاورکودک در میان بگذارید.
داشتن حالت افسردگیکودک
در این موارد کودک همواره ناراحت است، نمی خندد، هیچ اتفاق خوشایندی باعث خوشحالی او نمی شود، همواره در غصههایش به سر میبرد و والدین هرچه تلاش میکنند نمیتوانند حواس اورا پرت کنند. در برابر اتفاقاتکوچک وبزرگ گریه میکند و نمیتواند جلو گریه خودش را بگیرد.
کودکان معمولاً درباره ناراحتی خودشان حرف نمیزنند ولی با رفتارشان نشان میدهند که افسرده هستند. حتی ممکن است برای نشان دادن غصه و ناراحتیشان قوانین را نیز رعایت نکنند، کارهای خلاف انجام دهند، بنابراین با دیدن نشانههایی از این دست حتما به یک روانشناس کودک یا روانپزشک مراجعه کنید.
همواره عصبانی بودن کودک
اگر فرزندتان همیشه عصبانی به نظر میرسد یعنی : اغلب با دیگران دعوا میکند حتی با افراد بزرگتر از خودش ممکن است اختلال پرخاشگری داشته باشد. این کودکان با داد و فریاد، از بین بردن وسایل خودشان و دیگران، آسیب زدن به خود و دیگران و … بهخواسته هایشان میرسند. حتی اغلب این افراد به حیوانات نیز آسیب میزنند و از این کار لذت میبرند.
اگر فرزند شما نیز اینگونه رفتار میکند پس در این شرایط باید به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
اوتیسم
کودکان اغلب دوست دارند با دیگر همسالان خود بازی کنند و حتی در سنین نوجوانی هم بیشتر در بین گروه همسالان خود زندگی میکنند و اینگونه استقلال خود از خانواده را نشان میدهند. پس گوشهگیری و تنها ماندن آنها کاملا مشهود میباشد. در برخی موارد کودکان حتی از برقرار کردن ارتباط چشمی با دیگران ابا دارند، دوست ندارند بغل و نوازش شوند، بیشتر دوست دارند با اشیا بیجان،گوشی، تبلت و …بازی کنند تا با دوستان واعضای خانواده در صورت مشاهده این موارد بهتر است که به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
اختلال اضطراب جدایی
بودن درکنار خانواده از ویژگیهای دوران کودکی است اما اگر این مسئله درحدی باشد که حتی اجازه انجام کارهای روزمره را نیز به والدین ندهد، ممکن است اختلال اضطراب جدایی داشته باشد. در این موارد کودک دوست ندارد از چیزهایی که به آنها وابستگی عاطفی دارد جدا شود. مثلادر صورت رفتن به مهد دائماگریه میکند و پدر یا مادرش را میخواهد، کودک دائما به والدینش زنگ میزند،در بزرگسالان نیز ممکن است این اختلال مشاهده شود، ولی بسیار نادر است. همه اینها به نوعی دچار اضطراب جدایی هستند و باید به روانشناس کودک مراجعه کنیم و با کمک مشاوره کودک به حل مشکل آنها اقدام کنیم..
داشتن احساس گناه
بیشترکودکان که والدینشان طلاق گرفتهاند و یا از هم جدا شدهاند خود را مقصر میدانند. از آنجایی که این کودکان درباره خانواده و مراقبت از خواهر و برادرهایشان احساس مسئولیت شدیدی دارند، ممکن است دچار اضطراب و استرس زیاد شوند،در این صورت باید حتما به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
اختلال تمرکز و توجه
این اختلال که درکودکان شایع است و به صورت عدم توانایی در تمرکز و توجه تشخیص داده میشود. در این موارد کودک نمیتواند بر روی موضوع خاصی تمرکزکند، حواسش به راحتی پرت میشود. به طورکلی ممکن است کودک نتواند کاری که به او سپرده اید انجام دهد، آن را فراموش کند یا نتواند روی آن تمرکز کند. مثلا نتواند یک پازل متناسب با سنش را در مدت متعارف حل کند. در راه بازگشت به خانه یا در زمان بیرون رفتن به راحتی حواسش پرت میشود و هدفش را فراموش می کند. نمیتواند تکالیفش را تمام کند و در زمان مشق نوشتن خیلی بازیگوشی میکند. در مدرسه نمیتواند روی درس تمرکز کند و نمراتش به نسبت هوشش خیلی پایینتر میشود؛ با مشاهده این علایم ما باید به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
اختلال عدم تمرکز و توجه-(بیش فعالی)
اختلال کمتوجّهی – بیشفعالی یک اختلال رفتاری رشدی است که درآن کودک توانایی دقت و تمرکز بر روی موضوع خاصی را نداشته ودارای فعالیت بدنی غیر معمول میباشد. در صورت داشتن این علایم باید به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
زندگی در رویای گذشته کودک
اگر فرزند شما دلبستگی زیادی به گذشته و اتفاقات رخ داده در آن زمان دارد و فرزندتان افراطی در خاطرات آن زمان غرق شده باشد لازم است به مشاورکودک مراجعه کنیم.
تغییردر عادات روزانه کودک
تغییر ناگهانی در رفتار روزمره میتواند گواهی از یکسری اتفاقات ناخوشاید (سو استفاده جنسی، ترس شدید، افسردگی، سردرگمی اجتماعی و …) باشد.در این صورت کودک به صورت ناخواسته یا خواسته دررفتارش تغییرات ایجاد میکند مثلا:
صبح زود از خواب میپرد
شبها کابوس میبیند
نسبت به گذشته زیادتر یا کمترغذا میخورد
دچار افت تحصیلی شده است
با مشاهده هر یک از این علایم ما باید به روانشناس کودک مراجعه کنیم.
مشکلات گفتاری
اگر کودک شما از ناتوانیهای گفتاری همچون مشکلاتی در تلفظ کلمات رنج میبرد، گفتاردرمانی میتواند رشد زبانی، ارتباط و مهارتهای زبانی کاربردی کودک شما را بهبود ببخشد. گفتار درمانی روشی درمانی است که گفتارکودک و توانایی او را در درک و استفاده از زبان، حتی در ارتباط غیرکلامی، بهبود میبخشد. متخصصان گفتار، یا آسیبشناسان گفتار کلینیک بینش نوین این خدمات را به شما ارائه میدهند .
مشکلات در یادگیری
رفتار عجیب و غریب و نامعمول
از دست دادن عضو خانواده، دوست یا حیوان خانگی
طلاق
روانشناس کودک چهکمکی به فرزند ما می کند؟
وقتی به مشاوره کودک مراجعه می کنیم در پروسه درمان، مشاورکودک را تشویق کرده و از او حمایت میکند، کودک یاد میگیردکه به خود باورداشته باشد ونقاط قوتش راپیداکند. پس از طی شدن دوره درمان،کودک الگوی فکری مناسبی را شکل میدهد و به عادت رفتاری سالم دست مییابد.
روانشناس کودک چه کمکی به ما میکند؟
زمانی که به مشاوره کودک مراجعه می کنیم، روانشناس کودک به ما کمک میکند تا بتوانیم دنیای زیباتری برای بچه ها و البته بزرگترها ایجاد کنیم.ا ز نکات روانشناسی کودکان این است که اگر شما فرزند خود رادرک نکنید، ممکن است دردرک توانایی یا عدم توانایی او قضاوت اشتباه کنید به همین خاطر اهمیت بسیار دارد که پدر و مادران در موردرشد و روانشناسی کودکان آموزش ببینند تا بتوانند احساسات و رشد ذهنی شان را در نهایت حالت ممکن نگه دارند.
سخن پایانی
در صورتی که هر مشکل و رفتار غیر طبیعی را مدت طولانی در فرزند خود مشاهده کردید، بهتر است هرچه سریعتر به مشاوره کودک مراجعه کنید. مرکز مشاوره بینش نوین با کادر مجرب و متخصص خود در زمینههای مشکلات کودکان مانند اضطراب کودک، افسردگی کودک، وسواس، گفتار درمانی، بیش فعالی کودک و نقش توجه، مهارتهای ارتباطی، اختلالات یادگیری، اوتیسم، مشکلات رفتاری (پرخاشگری)، مشاوره تحصیلی، آزمونهای استعدادیابی، هوش، شخصیت، خانواده، تعامل والد وکودک، به شما کمک میکند تا این مشکلات را بهراحتی پشت سر بگذارید.