استعدادهای انسان چیست؟
استعدادها مهارتها و تواناییهای طبیعی افراد هستند. ممکن است به نظر برسد که با آنها متولد شدهاید، یا حداقل آنها را خیلی سریع یاد میگیرید. اما باید گفت که مهمترین نکته این است که استعدادهای خود را شناخته و آنها را به درستی پرورش دهید. چرا که تمامی انسانها دارای استعدادهای نهفته و فطری بوده و کافیست با شناخت آنها در مسیر پیشرفت و موفقیت قرار حرکت کنند.
انواع استعدادها و ویژگیهای آن
تقسیم بندیهای مختلفی از انواع استعدادهای انسانی وجود دارد که ما در اینجا به برخی از تواناییهایی که در لیست استعدادهای انسانها قرار میگیرند، نگاهی خواهیم داشت. شاید اولین نوع استعدادهایی که به ذهن هر فردی خطور میکند، استعداد هنری، ریاضیات و ورزشی باشد. اما اینها تنها چند نمونه از لیست چند دهتایی استعدادهای نهفته در انسانها هستند.
استعداد هنری خود زیرشاخههای فراوانی دارد از جمله موسیقی، نقاشی، بازیگری، طراحی، آواز.
از میان استعدادهای درسی و یا آکادمیک میتوان به استعداد ریاضی، استعداد حل مساله، خواندن، تفکر استراتژیک، تدریس، تحقیق و پژوهش اشاره کرد.
استعداد ورزشی نیز بر خلاف تصور همگان زیرشاخههای متفاوتی دارد. برای مثال داشتن تعادل، کنترل حرکات در مسیرهای مختلف، توانایی پرش و توانایی ورزشهای آبی خود از استعدادهای متعدد در عرصه ورزش هستند.
استعدادهای بین فردی که در روابط فرد در جامعه نقش به سزایی بازی میکند نیز به زیرشاخههایی از جمله توجه به دیگران، توانایی رهبری، توانایی گوش فرا دادن به دیگران، سخنرانی عمومی و کار تیمی تقسیم میشوند.
استعدادهای فردی به تواناییهای ارتباط برقرار کردن، حس شوخطبعی، شهود فردی، مدیریت ثروت، توانایی برنامهریزی، صبر و تابآوری، تدبیر و مدیریت زمان مربوط میشود.
بیشتر بخوانید:
تعداد استعدادهای انسان؟
برخی مطالعات اذعان میکنند که هر فردی بالغ بر چند صد توانایی بالقوه دارد که شاید بتوان از آنها با عنوان استعدادهای خدادادی انسان نام برد. البته میتوان استعدادهای انسانها را در دستهبندیهای مختلفی جا داد. یکی از رایجترین دستهبندیهای انواع استعدادهای انسانها، دستهبندی ۳۴تایی از استعدادها است که نخستین بار توسط روانشناس آمریکایی، دانلد کلیفتون ابداع شد. کلیفتون پس از چند دهه مطالعه بر روی افراد موفق، توانست تستی طراحی کند که چهار حوزه از تواناییهای انسانها را در بر میگیرد و در کل شامل ۳۴ نوع از انواع هوش و استعداد است که بیشترین تکرار را در میان افراد دارد.
مدل دیگری برای استعدادیابی از میان استعدادهای فطری انسان، مدل جانسون اوکانر است که بر اساس روانسنجی و استعدادیابی بنا شده و ۱۲ دسته از استعدادهای انسانها مورد آزمون قرار میدهد. تست استعدادسنجی اوکانر امروزه از معروفترین آزمونها در این زمینه بوده و در بسیاری از شرکتها و موسسات در جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
به وسیله هر کدام از این آزمونها، نقاط قوت هر فردی مشخص شده و به این ترتیب میتوان با مشاوره و آموزش، افراد را بر اساس استعدادهای خدادای و تواناییهایشان، در مسیر رسیدن به اهدافشان یاری رساند.
بهترین زمان استعدادیابی چه زمانی است؟
اکثر مطالعات بهترین سن استعدادیابی را سنین ۳ تا ۶ سال میدانند. چرا که در این سنین هنوز کودک تحت تاثیر نظام آموزشی، دچار سوگیری علایق و استعدادهای خویش نشده است. گرچه سنین ۳ تا ۶ سال بهترین سن استعدادیابی کودکان است، اما در هر سنی میتوان به دنبال شناخت استعدادها رفته و به پرورش انواع استعدادهای کودکان و بزرگسالان پرداخت.
انواع استعداد در کودکان
گاهی اوقات ما آنقدر بر معیارهای سنتی استعداد و موفقیت متمرکز می شویم – نمرات بالا، شرکت در ورزش، برنده شدن در مسابقات – که فراموش میکنیم فرزندانمان استعدادهای طبیعی و قابل توجهی دارند. استعدادهایی که به آنها کمک می کند نه تنها در دنیای آکادمیک و دنیای کار آینده، بلکه به طور کلی در زندگی موفق شوند.
توجه به تواناییهای طبیعی فرزندانتان و همچنین اهداف آموزشی بسیار مهم است، تا کودکان بتوانند در تمام زمینههای زندگی خود احساس حمایت و رشد کنند. مهم است که فراموش نکنیم کودکان افرادی در حال رشد هستند که راه های زیادی برای موفقیت دارند – نه فقط از طریق نمرات در مدرسه.
بنابراین، مواهب و استعدادهای طبیعی کودکان چیست که می توانید برای حمایت از رشد شخصی آنها در حال حاضر و برای موفقیت آینده آنها پرورش دهید؟ در اینجا به هفت مورد از آنها اشاره می کنیم.
۱) سازگاری
در دنیایی که همیشه در حال تغییر است، سازگاری استعدادی حیاتی برای کودکان است که باید داشته باشند و رشد کنند. این توانایی به آنها کمک می کند تا درک خوبی داشته باشند از این که همه چیز تغییر می کند، گاهی اوقات به طور غیرمنتظره، و مهم است که بدون توجه به بهترین توانایی خود به کار ادامه دهند.
۲) پشتکار
گاهی اوقات همه چیز آنطور که ما برنامهریزی کرده ایم پیش نمیرود، و مهم است که اجازه ندهیم این چیزها ما را از رسیدن به اهدافمان باز دارند. بچه ها تمایل دارند که به سرعت از شکست ها عقب نشینی کنند. تداوم آموزش به کودکان برای پذیرش شکستها بهعنوان فرصتهایی برای رشد و توسعه، به آنها کمک میکند تا ذهنیت پشتکار را برای ادامه زندگی و کار ایجاد کنند.
۳) صداقت
کودکان به طور طبیعی با نحوه تعامل خود با جهان صادق و باز هستند، اما در برخی مواقع ممکن است این موضوع را از دست بدهند – احتمالاً به دلیل ترس از شکست یا ناامید کردن افراد مهم زندگیشان. به روشهای پیشگیرانه فرزندانتان را تشویق کنید که صادق باشند، به آنها کمک میکند تا مهارتهای ارتباطی مثبتی را در کنار تلاشها و تواناییهای خود ایجاد کنند.
۴) اشتیاق
کسی که می تواند مثبت در مورد خودش صحبت کند، چرا می خواهد کاری انجام دهد و از انجام کارهای جدید و چالش های جدید هیجان زده می شود، همیشه در میان مردم متمایز است. کودکان به طور طبیعی در مورد بیشتر چیزها مشتاق هستند، بنابراین به تشویق آن ها ادامه دهید، به خصوص زمانی که صحبت از پذیرش موقعیت های جدید می شود.
۵) کنجکاوی
علاقهمندی، پرسیدن سؤال و داشتن نظرات مثبت همه در زیر این چتر قرار میگیرند – و یکی دیگر از موهبتهای طبیعی است که اکثر کودکان دارند! با تشویق کودکان به کنجکاو بودن، به آنها کمک میکنید تا مهارتهای ارتباطی و اعتماد به نفس خود را حول به اشتراکگذاری ایدهها ایجاد کنند – همه چیزهایی که کارفرمایان دوست دارند!
۶) کار گروهی
کودکان دوست دارند با یکدیگر درگیر شوند، در مورد یکدیگر یاد بگیرند و از یکدیگر حمایت کنند. کار گروهی چیزی است که به طور طبیعی برای کودکان به وجود می آید و به راحتی تشویق می شود – از طریق پروژه های تیمی، ورزش های گروهی یا فقط پرورش میل طبیعی آنها برای کار با همسالان خود.
۷) کارآفرینی
کودکان خلاقیت و ایده های ذاتی دارند که دوست دارند روی آنها کار کنند – از طریق بازی یا سایر فعالیت های خلاقانه. باور کنید یا نه، این میتواند به راحتی به مهارتهای کارآفرینی تبدیل شود، و تشویق آنها به دنبال کردن ایدههایشان و پرسیدن سؤالهایی از آنها (به «چرا»، «چه» و «چگونه» برای کمک به رشد تفکرشان فکر کنید) به شکوفایی این استعداد کمک خواهد کرد.
مرکز استعدادیابی کودکان
هدف مراکز استعدادیابی کودک و نوجوان اجرای برنامههایی است تا در طی آن تواناییهای بالقوه کودکان شناسایی شود. پس از شناسایی استعدادهای کودکان از طریق مجموعهای از تستها، آنها خواهند توانست مسیر پیشرفت این استعدادها را در پیش گرفته و به موفقیت و رضایت در زندگی فردی و اجتماعی خود دست یابند. با کمک مشاوران و متخصصین دپارتمانهای استعدادیابی کودکان یک مرکز مشاوره، خواهید توانست از سرخوردگی کودکان در مسیر آموزش جلوگیری کرده و بدینوسیله به افزایش اعتماد به نفس کودکان یاری رسانید. نکته حائز اهمیت در این مسیر، صرفهجویی در مصرف منابع انسانی و همچنین منابع مالی در جامعه است؛ چرا که با کشف استعدادهای نهفته در کودکان، آنها در مسیر صحیح و مورد علاقه خود قرار گرفته و به این ترتیب با سرعت بیشتری در مسیر پیشرفت و رسیدن به موفقیت حرکت خواهند کرد.