اختلال دو قطبی چیست – بخش اول
آیا احساس میکنید که در یک روز شاد و سرخوش هستید اما روز دیگر اندوه و اضطراب به سراغ شما میآید؟
آیا دورانی که شما سرحال هستید همراه با فعالیتهای زیاد است و احساس میکنید پر از انرژی هستید؟
آیا دوران بیحالی شما همراه است با کاهش انرژی، ناامیدی و ناتوانی از لذت بردن کارهایی که معمولاً انجام میدهید؟
آیا گاهی افکار خودکشی هم به سراغ شما میآید؟
آیا این تغییرات خلقی زندگی را برای شما دشوار کرده است؟
نمیتوانید بخوابید و یا روی کارهای خود متمرکز شوید؟
افرادی که از این مشکلات رنج میبرند، مبتلا به اختلال دو قطبی یا Bipolar Disorder هستند.
با اختلال دو قطبی بیشتر آشنا شویم
اختلال دو قطبی یک بیماری روانی اپیزودیک و دورهای (یعنی به صورت گاه و بیگاه با فاصلههای زمانی نامعین) است.
این اختلال اغلب منجر میشود به نوسانات غیرعادی و شدید خلق، انرژی، فعالیت و تمرکز فرد.
به این اختلال، اختلال مانیک دیپرسو یا افسردگی مانیک، نیز گفته میشود. (لغت مانیک را میتوانیم شیدایی نیز در نظر بگیریم) همه ما ممکن است یک روز حالمان بد باشد اما روز دیگر سرحالتر باشیم، اما در دو قطبیها این تغییرات خلقی بسیار شدید است. در دوره شیدایی فرد ممکن است بسیار خوشحال باشد و فعالیتهای به شدت افزایش پیدا کند.
اما در اپیزود دیپرسو، همان فرد تبدیل میشود به آدمی غمگین، ناامید و بیتفاوت و با فعالیت بسیار پایین.
در اغلب موارد انتظار داریم که نشانهای این اختلال در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی بروز کند. اما گاها شاهد نشانههای این اختلال در کودکان نیز هستیم. هرچند که نشانگان اختلال گاهی هست و گاهی نیست اما، درمان اختلال دو قطبی ممکن است سالهای سال طول بکشد. متأسفانه عوارض ناشی از BD دامنه گستردهای دارد و میتواند شامل خودکشی، از دست دادن شغل و مشکلات خانوادگی بشود، اما خبر خوب این است که میدانیم درمان میتواند تأثیر مثبتی بر روی این بیماران داشته باشد.
اختلال دو قطبی چیست – بخش اول
نشانگان اختلال دو قطبی چیست
نشانگان BD میتواند گسترده باشد. فردی که از این اختلال رنج میبرد ممکن است اپیزودهای شیدایی، اپیزودهای افسردگی و اپیزودهای ترکیبی داشته باشد. اپیزودهای ترکیبی شامل نشانگان هم دوره شیدایی و هم دوره افسردگی است. این اپیزودهای خلقی میتواند منجر به نشانگانی شود که یک یا دو هفته یا بیشتر زمان میبرد.
در طول یک اپیزود، نشانگان میتواند هر روز خود را نشان دهند. باید بدانیم که اپیزودهای خلقی شدید هستند و به راحتی بر روی احساسات، سطح انرژی و رفتار فرد تأثیرات زیادی میگذارند.
نشانگان اپیزود شیدایی
- احساس سرحالی، بالا و سرخوش اما بسیار تحریکپذیر و حساس
- احساس پرشوری و فعالتر از حالت عادی
- افکار رقابتی
- نیاز کمتر برای خوابیدن
- صحبت کردن سریع در مورد موضوعات زیاد (پرش افکار)
- اشتهای زیاد برای غذا، نوشیدن، رابطه جنسی و فعالیتهای لذتبخش دیگر
- فکر کردن به اینکه میتواند بدون خسته شدن کارهای زیادی انجام دهد
- داشتن این احساس که فرد به صورت غیر عادی مهم، با استعداد و قدرتمند است
نشانگان اپیزود افسردگی یا دیپرسو
- احساس اندوه، اضطراب و ناتوانی
- احساس کند شدن و بی قراری
- سختی در تمرکز و تصمیم گیری
- سختی در خوابیدن، بیدار شدن خیلی زود یا خوابیدن بیش از حد اندازه
- کند صحبت کردن، انگار حرفی برای گفتن وجود ندارد یا خیلی چیزها را فراموش کرده
- فقدان علاقه در تقریباً هر فعالیتی
- ناتوانی در انجام سادهترین چیزها
- احساس ناامیدی، بیارزشی و یا فکر کردن در مورد مرگ یا خودکشی
برخی افراد با اختلال دو قطبی ممکن است عوارض و نشانههای خفیفتری از دیگران نشان دهند.
به عنوان مثال، اپیزودهای هایپومانیک ممکن است در فرد احساس خوشایندی ایجاد میکند و سبب میشود بتواند فعالیتهای سازندهای داشته باشد.
انواع اختلال دو قطبی
سه نوع BD وجود دارد که در تمام آنها تغییرات خلقی، سطح انرژی و میزان فعالیت را شاهد هستیم.
اختلال دوقطبی نوع اول:
این نوع از اختلال همراه است با اپیزودهای شیدایی که حداقل هفت روز به طول میانجامد یا ممکن است آن قدر نشانگان شیدایی شدید شود که نیاز به بستری شدن وجود داشته باشد. معمولاً، اپیزودهای جداگانه افسردگی نیز اتفاق میافتد که حدوداً دو هفته طول میکشد. وقوع اپیزودهای پریشانی خلق با ویژگیهای ترکیبی (نشانگان افسردگی و شیدایی هم زمان اتفاق میافتد) نیز احتمال دارد که دیده شود.
اختلال دوقطبی نوع دوم:
این اختلال همراه است با اپیزودهای افسردگی و اپیزودهای شیدایی خفیف یا هایپومانیک، اما شدت دوره شیدایی به اندازه نوع اول نیست.
اختلال خلق ادواری یا Cyclothymic Disorder:
همراه است با نشانگانی از افسردگی و شیدایی خفیف که آن چنان شدید نیست یا آن قدر باقی نمیماند که به عنوان اپیزودهای افسردگی یا شیدایی خفیف در نظر گرفته نمیشود.
این نشانگان معمولاً برای حداقل دو سال در بزرگ سالان و یک سال در کودکان و نوجوانان اتفاق میافتد. در هر مورد میتوانید از مشاوره روانشناسی و مشاوره کودک کمک بگیرید. بخش دوم مقاله را از لینک زیر بخوانید: