اختلال دو قطبی نوعی اختلال خلقی است که با نوسانات شدید خلقی بین دوره‌های شیدایی (یا هایپومانیا) و افسردگی مشخص می‌شود. این نوسانات خلقی می‌توانند به طور قابل توجهی بر زندگی فرد در زمینه‌های مختلف از جمله روابط، کار و عملکرد روزانه تاثیر بگذارند.
انواع اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی به طور کلی به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شود:
اختلال دو قطبی نوع اول:
این نوع شدیدترین نوع اختلال دو قطبی است و شامل دوره‌های کامل شیدایی و افسردگی شدید می‌شود. دوره‌های شیدایی در این نوع ممکن است به حدی شدید باشند که فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
اختلال دو قطبی نوع دوم:
این نوع شامل دوره‌های افسردگی شدید و دوره‌های هایپومانیا (شیدایی خفیف‌تر) می‌شود. هایپومانیا به اندازه شیدایی کامل شدید نیست و معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
اختلال سیکلوتایمی:
این نوع شامل دوره‌های مکرر هایپومانیا و افسردگی خفیف‌تر است که به مدت حداقل دو سال طول می‌کشد. این دوره‌ها به شدت دوره‌های اختلال دو قطبی نوع اول و دوم نیستند، اما می‌توانند به طور مداوم و مزمن بر زندگی فرد تأثیر بگذارند.
اختلال دو قطبی نوع مختلط:
این نوع شامل ترکیبی از علائم شیدایی و افسردگی است که به طور همزمان یا به سرعت متناوب ظاهر می‌شوند. این حالت می‌تواند بسیار پیچیده و چالش‌برانگیز باشد زیرا فرد ممکن است همزمان احساس انرژی زیاد و ناامیدی عمیق داشته باشد.
علائم و نشانه‌های اختلال دو قطبی
علائم اختلال دو قطبی بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. با این حال، برخی از علائم شایع عبارتند از:
علائم شیدایی
- افزایش انرژی و فعالیت
- احساس شادی و سرخوشی شدید
- کاهش نیاز به خواب
- افکار پراکنده و تند
- رفتارهای پرخطر و impulsivity
- احساس قدرت و توانایی بالا
- افزایش اعتماد به نفس
- صحبت زیاد و سریع
- عدم تمرکز
علائم افسردگی
- احساس غمگینی و ناامیدی عمیق
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها و لذت‌ها
- تغییرات در اشتها و خواب
- خستگی و کمبود انرژی
- احساس بی‌ارزشی و پوچی
- افکار مرگ و خودکشی
- مشکل در تمرکز و حافظه
- تحریک‌پذیری و بی‌قراری
- گوشه‌گیری و انزوا
عوامل ایجاد کننده اختلال دو قطبی شیدایی-افسردگی
علت دقیق اختلال دو قطبی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند.
- عوامل ژنتیکی: اگر یکی از اعضای خانواده شما به اختلال دو قطبی مبتلا باشد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
- عوامل بیولوژیکی: عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و دوپامین ممکن است در ایجاد اختلال دو قطبی نقش داشته باشد.
- عوامل محیطی: رویدادهای استرس‌زا، مانند سوء استفاده یا تروما، می‌توانند در بروز یا تشدید اختلال دو قطبی نقش داشته باشند.
- مشکلات همراه
اختلال دو قطبی اغلب با سایر مشکلات سلامت روان، مانند اضطراب، اختلالات خوردن و سوء مصرف مواد همراه است. این اختلال همچنین می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات جسمی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت را افزایش دهد.
درمان اختلال دوقطبی
درمان اختلال دو قطبی معمولاً شامل ترکیبی از دارو درمانی و روان‌درمانی است.
- دارو درمانی: داروهای مختلفی برای کمک به کنترل علائم اختلال دو قطبی استفاده می‌شوند، از جمله تثبیت‌کننده‌های خلق، ضد افسردگی‌ها و ضد روان‌پریشی.
- روان‌درمانی: انواع مختلفی از روان‌درمانی می‌توانند برای کمک به افراد مبتلا به اختلال دو قطبی در یادگیری نحوه مدیریت علائم خود و بهبود کیفیت زندگیشان مفید باشند.
ل دو قطبی چیست – بخش اول
به عنوان مثال، اپیزودهای هایپومانیک ممکن است در فرد احساس خوشایندی ایجاد می‌کند و سبب می‌شود بتواند فعالیت‌های سازنده‌ای داشته باشد.
