اختلال استرس پس از سانحه چیست؟ – استرس پس از سانحه در کودکان
اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD نوعی اختلال روانی آسیب رسان است که میتواند زمانی در فرد ایجاد شود که او به صورت مستقیم در معرض رویدادی به شدت تروماتیک، تراژیک یا حتی ترسناک، قرار بگیرد.
البته این اختلال میتواند برای افرادی که حتی شاهد این رویدادهای وحشتناک نیز هستند، ایجاد شود.
افرادی که مبتلا به PTSD هستند
معمولاً از افکار مداوم و ترسناک نسبت به خاطرات رویدادی که برایشان اتفاق افتاده، رنج میبرند.
آنها ممکن است از نظر هیجانی دچار نوعی بی حسی بشوند و نتواند تجربه احساس واقعی خود را بیان کنند.
جالب است بدانید که اولین بار بعد از جنگهای داخلی آمریکا توسط سربازان گزارش شد.
البته باید بدانیم که اختلال استرس پس از سانحه محدود به جنگ نمیشود.
به عنوان مثال، آدم زدی، تصادفات بسیار شدید، بالاهای طبیعی مانند سیل یا زلزله، حملات خشونتبار مانند سرقت، تجاوز یا شکنجه و یا در جایی زندانی شدن، همگی میتوانند مثالها مناسبی برای PTSD باشند.
رویدادی که PTSD را فعال میکند اغلب با تهدیداتی نسبت به زندگی فرد یا یکی از نزدیکان او همراه است.
اما گاهی شاهد بود رویدادی ترسناک یا مصیبتبار، مثلاً مانند سقوط یک هواپیما هم، میتوان سبب آغاز اختلال باشد.
شما عزیزان می توانید برای درمان اختلال استرس پس از سانحه با آقای علی مددیان پاک وقت مشاوره ی حضوری داشته باشید.
برای تعیین وقت قبلی با شماره های زیر تماس حاصل فرمائید:
۰۲۱-۲۲۹۱۵۳۸۵
ما در اغلب بیماران PTSD شاهد هستیم
که آنها دائماً خاطرات ناراحتکننده و مصیبتبار خود را به صورت چیزی که به آن فاش بک (FlashBack) میگویم، دوباره تجربه میکنند.
کابوسها و خاطرات ممکن است برای مدت زمانی، مثلاً یک هفته، دست از سر فرد بردارند و او بتواند آزادانه به زندگی روزمره خود بپردازد،
اما ممکن یک باره بدون هیچ دلیل خاصی دوباره بازگردند.
اختلال استرس پس از سانحه ممکن است در هر سن، حتی کودکی، ایجاد شود.
ممکن افسردگی، سو مصرف مواد و یا اضطراب، این اختلال را همراهی کنند.
نشانگان اختلال میتوانند ملایم یا شدید باشند، مثلاً فرد ممکن است به راحتی عصبانی شود و واکنشهای پرخاشگرانه از خود نشان دهد.
یا ممکن است فرد در موقعیتهای اجتماعی مانند محیط کار، دچار مشکلات جدی شود.
به صورت کلی، میتوانیم بگوییم که اگر رویداد اولیه که سبب ایجاد اختلال شده است، توسط یک فرد شکل بگیرد، شدن نشانگان بیشتر خواهد بود، مثلاً قتل میتواند از چیزی مانند سیل تأثیرگذارتر باشد.
نشانگان اختلال استرس پس از سانحه
طبق گفته انجمن روانپزشکان آمریکا (APA)، PTSD شامل پنج مؤلفه اساسی میشود:
- تجربه یک رویداد تروماتیک
- تجربه مجدد رویداد
- ایجاد نوعی مکانیزم اجتناب
- رنج کشیدن از این تجربیات
- بالا رفتن نشانگان مربوط به انگیختگی (مثلاً احساس میکند که هر لحظه ممکن است از کوره در برود)
مشکلات اصلی این اختلال ارتباط محکمی با رویداد آروماتیک اولیه دارد. این ارتباط ممکن است به صورت مستقیم باشد، یعنی فرد در جریان وقوع رویداد بوده است، یا به صورت غیرمستقیم، یعنی فرد فقط شاهد اتفاق افتادن آن بوده.
رویداد تروماتیک باید مرتبطبا مرگ یا آسیب شدید و یا خشونت جنسی باشد.
همچنین فرد مبتلا به PTSD دائماً در حال تجربه مجدد رویداد، به صورت افکار و خاطرات سرزنده است.
افرادی بسیار ممک است این مشکلات را به صورت کابوس یا فلش بک تجربه کنند.
آنها اغلب در زمانهایی خاص مانند سالگرد رویداد بسیار ناراحت و آشفته خواهند شد.
اختلال استرس پس از سانحه سبب میشود
که افراد نوعی مکانیزم اجتناب از انواع احساسات، افراد یا موقعیتهایی را که به نوعی به رویداد تروماتیک مربوط است، ایجاد کنند.
این موضوع سبب ایجاد آسیبهایی میشود که زندگی فرد را تحت تأثیر خود قرار میدهند.
مثلاً به یادآوردن چیزها، داشتن نوعی تجربه تحریفشده هیجان شرم، گیر افتادن در زنجیرهای از هیجانات منفی و احساس فاصله داشتن با دیگران، را میتوانیم به عنوان آسیبهای جانبی اختلال در نظر بگیریم.
عوامل ایجاد و تشخیص اختلال استرس پس از سانحه
محققان معتقد هستند که وجود برخی عوامل میتواند ریسک ابتلا به اختلال را افزایش دهد.
تجربه یک فقدان مهم در کودکی، عزت نفس پایین، تجربه تروماهای قبلی، تجربه آزار و اذیت قبلی و شرایط بدی که کودک نمیتواند از آن خارج شود، داشتن مشکلات روانی در گذشته، وجود سوابق بیماریهای روانی در خانواده و یا داشتن تاریخچهای از مصرف مواد مخدر، را میتوانیم بخشی از این عوامل عنوان کنیم.
مانند دیگر اختلالات روانی، PTSD هم باید توسط یک متخصص سلامت روان مورد ارزیابی قرار بگیرد.
روانشناسان بالینی و روانپزشکان، بهترین مرجع برای ارزیابی دقیق و شناسایی این اختلال هستند.
درمان اختلال استرس پس از سانحه
خوشبختانه در سالهای گذشته روشهای درمانی موثر برای بهبودی PTSD ارائه شده است.
معمولاً ترکیبی از دارودرمانی و رواندرمانی میتواند برای احیا کامل بسیار موثر باشد.
باید درک کنیم که اختلال استرس پس از سانحه، چالشی پیچیده به حساب میآید اما درمان آن الزاماً به زمان زیادی نیاز ندارد.
درمان فردی بسیار تأثیرگذار است اما شواهد به ما نشان داده که برای برخی از افراد، گروه درمانی نیز میتواند موثرباشد.
به یاد داشته باشیم که مانند هر اختلال روانی دیگری، فرد مبتلا باید درک مناسبی از مشکل خود پیدا کند و با جنبهها و نشانگان آن به صورت کامل آشنا شود. در مورد کودکان رفتن به مشاوره کودک میتواند بسیار کمک کننده باشد تا دید بهتری نسبت به مشکل خودشان پیدا کنند.
همه اینها به او کمک میکند تا راحتتر بتواند فرآیند درمان را طی کند.
چگونه میتوانیم مانع ایجاد وابستگی متقابل در روابط بشویم