چه حرف‌هایی را نباید به کودکان بزنید

بعضی اوقات به این موضوع فکر می‌کنم که چقدر خوب می‌شد اگر در دنیایی زندگی می‌کردیم که والدین و بچه‌ها کاملاً بدون عیب و نقص بودند و هیچ مشکلی پیش نمی‌آمد.

بچه‌ها هیچ رفتار بدی از خود نشان نمی‌دانند و پدر و مادرها هم هیچ‌وقت احساس کلافگی نمی‌کردند. اما واقعیت این است که ما انسان هیستیم و هیچ انسانی هم کامل و بدون نقص نیست. اشتباه بچه‌ها و عصبانیت والدین یک پدیده کاملاً طبیعی است اما مشکل از آنجایی آغاز می‌شود که در هنگام عصبانیت حرف‌هایی ردوبدل می‌شود که جبران آن‌ها کار سختی است. شما باید بدانید که سرزنش و برخورد تند با کودکان انواع و اقسام احساسات ناخوشایند را در آن‌ها ایجاد می‌کند که تا سال‌ها باقی خواهد مانند و رفتار فرزند شما را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. بنابراین حواستان باشد که در هنگام عصبانیت چه میگویید. در این مقاله می‌خواهیم بر روی حرف‌ها و جملاتی متمرکز بشویم که نباید به کودکان گفت.

ای کاش هیچ‌وقت به دنیا نیامده بودی؛

این جمله یکی از آسیب‌رسان ترین جملاتی است که می‌توان به یک کودک گفت. من می‌توانم چندین ساعت در مورد آسیب‌های این جمله برای شما صحبت کنم اما فقط همین را از من بپذیرید که با شنیدن این حرف چنان شرم عمیقی در درون او ایجاد می‌شود که برای التیام آن سال‌ها زمان نیاز است. ما با بیان این جمله، در مورد کار نادرستی که او انجام داده نظر نمی‌دهیم بلکه بودن او را زیر سؤال می‌بریم. هرچقدر هم که او کار بدی انجام داده باشد، شما باید زبان خود را گاز بگیرید و این جمله را نگویید. یادتان باشد که او یک اشتباه کرده و قرار نیست به خاطر این اشتباه نابود شود. این نکته را هم به خاطر بسپارید که تجربه هیجان شرم، به عزت نفس کودکان بسیار آسیب میزند.

عجله کن وگرنه میزارمت و میرم؛

ما باید بدانیم، آن درکی که ما به عنوان یک بزرگ‌سال از مفهوم زمان داریم، در کودکان وجود ندارد، بنابراین وقتی به او این پیام را می‌دهید، تنها اتفاقی که می‌افتد، ایجاد هراس در فرزند شما است. این مسئله زمانی حساس‌تر می‌شود که فرزند شما از تجربه رهاشدگی در گذشته رنج می‌برد و در مورد این موضوع، دائماً یک احساس ترسی را تجربه می‌کند. بجای ایجاد دردسر، ببینید چرا دارد وقت تلف می‌کند و به او کمک کنید، شاید منتظر است تا ببینید شما چقدر آدم صبوری هستید.

هیچ‌وقت کاری که ازت می‌خواهم را انجام نمی‌دهی؛

زمانی که فرزند شما دائماً این جمله را می‌شنود، به این باور می‌رسد که واقعاً نمی‌تواند هیچ کاری را درست انجام دهد و در نهایت به این نتیجه می‌رسند که اگر نمی‌شود هیچ کاری را درست انجام داد یا اینکه راضی کردن پدر و مادر واقعاً کار سختی است پس چرا اصلاً باید کاری انجام بدهم یا تلاش کنم. اگر نتیجه واقعاً برایتان مهم است، به او کمک کنید. مثلاً به او بگویید که چطور می‌تواند تکلیف خود را انجام دهد. ولی در نهایت حواستان باشد که سرزنش هیچ‌وقت چیزی را به کسی اضافه نمی‌کند و مانعی مستحکم برای پیشرفت است.

کاش که شبیه برادر یا خواهرت بودی؛

وقتی کسی شما را با فرد دیگری مقایسه می‌کند چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ باور کنید هیچ کس دوست نداری با دیگری مقایسه شود و کودکان هم از این قاعده مستثنا نیستند. آن‌ها می‌خواهند به خاطر آنچه هستند، مورد تأیید و نوازش قرار بگیرند، نه به خاطر موفقیت یا انجام رفتارهای خوب. یادتان باشد که جملات این‌چنینی فقط در فرزند شما احساس بی‌کفایت ایجاد می‌کند و صد البته رابطه او و خواهر یا برادرش، به شدت آسیب می‌بیند. کودکی که این جمله را زیاد می‌شنود، به این باور می‌رسد که هر چقدر هم که تلاش کند باز هیچ‌وقت نمی‌تواند به اندازه خواهر یا برادر خود خوب باشد. شما باید درک کنید که هر کدام از فرزندان شما با توجه به ویژگی‌های شخصیتی و روانی، بی‌همتا هستند و نباید با یکدیگر مقایسه شوند.

حرف‌های بد در مورد همسرتان و بی‌اعتبار کردن او؛

اگر با همسرتان مشکلی دارید، نباید فرزندتان وسط دعوا شما بیافتد. وقتی که او حرف‌های ناخوشایند شما درباره همسرتان را می‌شنود، واقعاً در شرایط بدی قرارگرفته و فکر می‌کند که باید طرف یکی را وسط این دعوا بگیرد. یادتان باشد که حتی اگر از هم جدا شده‌اید باید احترام یکدیگر را در حضور فرزندتان نگه دارید و فقط حرف‌های خوب و با احترام در مورد همدیگر بگویید.

نمی‌توانیم آن را بخریم؛

اگر فرزند شما زیاد با این حرف مواجه شود، آرام‌آرام به این باور می‌رسد که برای شاد بودن حتماً باید پول داشته باشد. او حتی ممکن است، فارغ از اینکه شما با مشکل مالی مواجه هستید یا نه، فکر کند که خانواده از کمبود پول رنج می‌برد و این موضوع سبب نگرانی و اضطراب او می‌شود.

یادمان باشد که کودکان در نهایت ما را در شرایطی قرار خواهند داد که خشم و عصبانیت را تجربه کنیم، اما همیشه باید یادمان باشد که در مقابل فرزندمان هستیم و باید از او مراقبت کنیم، حتی در شرایطی که برایمان سخت است.